Bir milyar yıl önce, iki gökada kümesinin korkunç çarpışması, kesinlikle epik oranlarda bir çift şok dalgası üretti.
Bugün yapılar radyo dalga boylarında parlıyor, o kadar büyük ki, galaksiler arası uzayda 6,5 milyon ışıkyılı kadar uzanan Samanyolu galaksisinin tahmini 100.000 ışıkyılı çapını kolayca yutabiliyorlardı.
Şimdi, Güney Afrika'daki MeerKAT radyo teleskobunu kullanan bir gökbilimci ekibi, bu radyo yapılarının şimdiye kadarki en ayrıntılı incelemesini yaparak, Evrendeki en büyük olaylardan bazılarına yeni bir bakış açısı kazandırdı.
Almanya'daki Hamburg Üniversitesi'nden ve İtalya'daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nden gökbilimci Francesco de Gasperin, "Bu yapılar sürprizlerle dolu ve başlangıçta düşündüğümüzden çok daha karmaşık" diyor.
"Şok dalgaları, elektronları ışık hızına yakın hızlara ulaştıran dev parçacık hızlandırıcıları gibi davranır. Bu hızlı elektronlar bir manyetik alanı geçtiğinde, gördüğümüz radyo dalgalarını yayarlar.
Şoklar, dev manyetik alan çizgilerinin yerini ve elektronların hızlandırıldığı bölgeleri izleyen karmaşık bir parlak filament modeli tarafından işleniyor."
Ana şokun manyetik alanları. (Francesco de Gasperin/SARAO)
Bu olaylar, yüksek hızlarda meydana gelir ve uzayda yayılan küme ölçekli şok dalgaları üretir.
Abell 3667 olarak adlandırılan bu özel küme hala bir araya geliyor. En az 550 gökada onunla ilişkilendirilmiştir ve şok dalgaları saniyede yaklaşık 1.500 kilometre (saniyede 930 mil) hızlarda yayılmaktadır.
Küme birleşmeleriyle ilişkili şoklar radyo kalıntıları olarak bilinir ve küme içindeki galaksiler arası uzayın özelliklerini ve küme içi dinamikleri araştırmak için kullanılabilirler.
Yaklaşık 700 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan Abell 3667, bize nispeten yakın ve aynı zamanda oldukça büyük, yani bu tür sondalar için mükemmel bir hedef.
Abell 3667'nin her iki radyo kalıntısı. (Francesco de Gasperin/SARAO)
Araştırmacılar, çalışmalarında şöyle yazıyor: "Gözlemlerimiz, birleşen kümenin en aktif bölgelerindeki termal ve termal olmayan bileşenler arasındaki etkileşimin karmaşıklığını ortaya çıkardı.”
"Hem radyo kalıntılarının karmaşık iç yapısı hem de birleşen merminin etrafındaki manyetik örtünün doğrudan tespiti, küme içi ortamın önemsiz olmayan manyetik özelliklerinin güçlü örnekleridir. Polarize radyasyona duyarlılığı sayesinde MeerKAT, çalışmada dönüştürücü olacaktır."
Kaynak: https://www.sciencealert.com/colossal-intergalactic-shockwave-dwarfs-the-milky-way
Comments